Объективтік рух

Объективтік рух – Гегель философиясындағы орталық ұғымдардың бірі, ол рух дамуының субъективтік рухтан кейін келетін екінші стадиясын (кезеңін) білдіреді. Объективтік рух стадиясында рух өзінің еркін жүзеге асырып, дамудың үш сатысынан өтеді:

1) бірінші стадияда объективтік рух өзін құқықтық қатынастарда жүзеге асырады (қысқаша немесе басқаша айтқанда құқықта жүзеге асырады);

2) бірінші стадияға (құқыққа) мораль стадиясы қарсы тұр, ал мораль, Гегель бойынша, құқықтың жүзеге асқан формасы. Сондықтан ол мораль – бұл субъективтік (индивидуалдық) түпкі саналы еріктің (яғни адамның, тұлғаның) құқығы деп жазады (анықтайды);

3) екі стадияның синтезі отбасында, азаматтық қоғамда және мемлекетте жүзеге асатын құлықтылық (нравственность) болады. Бұл объективтік рухтың дамуының жоғары стадиясы.

Құлықтылықтың жүзеге асырылуының ақырғы стадиясы өзінің ұғымына сәйкес келетін мемлекет болады. Ол субъективтік пен объективтікті (рухты) халықтық рухта синтез жасайды және рухтың дамуының соңғы стадиясы болатын Абсолюттік рухтың иесі, сақтаушысы болады. [Еске түсіріңіз: Гегельдің рух философиясы субъективтік рух, объективтік рух және абсолюттік рухтан тұрады].